Medicatie in de thuiszorg; praktijkverhaal

Vaak heb je op oudere leeftijd te maken met medicatie. Die medicatie neem je in principe zelfstandig, maar soms lukt het steeds minder goed om dit zelf te doen. In dat geval wordt normaliter de thuiszorg ingeschakeld. In regio Weststellingwerf in Friesland loopt een pilot in de thuiszorg waarbij onderzocht wordt of het mogelijk is om deze cliënten zelf hun medicatie te laten beheren.

In de pilot is gekeken naar het succes van ZuidOostZorg met het project ‘Medicatie in eigen beheer’. Uitgangspunt bij ZuidOostZorg is daarbij dat cliënten zelf hun medicatie kunnen beheren al dan niet met ondersteuning van hulpmiddelen: van het simpelweg instellen van een alarm op de telefoon tot de inzet van de medicijndispenser Medido. Wijkverpleegkundige Wim van der Veen en bezorger Rosa Fledderus vertellen hoe dit in de praktijk werkt.

Links op de foto: Wim van der Veen
Rechts op de foto: Rosa Fledderus

Pilot medicatie thuis in eigen beheer
Wijkverpleegkundige Wim van der Veen werkt bij Kwadrant Groep en vertelt: “Voordat de pilot van start ging, zijn we een aantal keren bijeengekomen met verschillende organisaties die thuiszorg bieden in de regio Weststellingwerf. Uiteindelijk zijn er drie organisaties overgebleven die nu samen met de apotheek meedoen aan de pilot.” De samenwerking tussen deze organisaties is essentieel om medicatiebeheer in de Friese zorgketen optimaal en slim in te richten.

Slimmer proces in de keten
Door de samenwerking, is het proces van medicatiebeheer in de thuiszorg in regio Weststellingwerf nu anders ingericht. “Eerst werd de medicatie bij de cliënt gebracht door de bezorger van de apotheek. Dan kwam er daarna nog iemand van de thuiszorg langs om de medicijndispenser in te stellen en te vullen. Daardoor moest de cliënt op twee verschillende momenten thuis zijn en moesten zowel de bezorger als de thuiszorg naar de cliënt afreizen. Dat proces hebben we nu veranderd, want de bezorger stelt nu ook de medicijndispenser in en vult deze. De thuiszorg hoeft daarvoor nu niet meer apart langs te komen.”

De praktijk
Rosa Fledderus werkt als bezorger bij de Samenwerkende Apotheken Wolvega. “Voordat we met de pilot begonnen, hadden we op kantoor een medicijndispenser staan om te oefenen. De eerste keer ging ik samen met de apothekersassistent op pad. Dat was fijn, want zo konden we het samen leren en op elkaar terugvallen als iets niet lukte. Nu ga ik alleen naar de cliënten om de nieuwe medicijnrol te plakken. Bij nieuwe cliënten installeren wij de medicijndispenser, ook dit gaat soepel. De hulplijn om de medicijndispenser in te stellen, is goed bereikbaar.”

Win-win situatie
De pilot liep vanaf het begin af aan soepel. De organisaties hebben goed met elkaar afgestemd en weten wat ze van elkaar kunnen verwachten. Wim: “Iedereen ziet het voordeel van de nieuwe werkwijze in. Het is een win-win situatie, want de cliënt heeft de medicatie weer in eigen beheer en we winnen er ook nog eens zorgtijd mee.” Rosa vult aan: “Laatst was er een cliënt die een kuur kreeg. Hierdoor werd het voor de cliënt ingewikkeld om zelf de medicatie in te nemen. Dat melden we bij de apotheek of assistent en die stemt het verder af met de huisarts of thuiszorg. De thuiszorg heeft toen tijdelijk het beheer van de medicatie van de cliënt overgenomen. Inmiddels kan de cliënt zelf weer de medicatie innemen met de ondersteuning van de medicijndispenser.”

Opstartprobleempje
In het begin was er een klein opstartprobleem, maar dat werd direct opgelost. Rosa vertelt: “We wisten niet dat het eerste en laatste zakje van de baxterrol gescheurd moeten worden voordat deze in de medicijndispenser gaat. Dat stond niet in de uitleg. Dat is eigenlijk het enige waar we tegenaan zijn gelopen. Verder verloopt het erg soepel! Ik vind het leuk dat we als bezorgers nu ook de uitleg en het vullen van de medicijndispenser erbij doen.”

Binnenkort volgt de evaluatie van de pilot. De eerste resultaten zijn erg positief: meer eigen regie en zelfredzaamheid voor de thuiswonende ouderen, een slimmer zorgproces en daardoor minder inzet van zorgprofessionals in de keten en een afname van het foutief plaatsen van de baxterrol in de medicijndispenser.

Extra informatie

De pilot is een initiatief van Anders Werken In de Zorg Fryslân, ROS Friesland, Friese Apothekers Organisatie (FAO) en Stichting Apotheekhoudende Huisartsen Friesland (SAHF). De samenwerking is essentieel om medicatiebeheer binnen de Friese zorgketen optimaal en slim in te richten. Er wordt een effectief en efficiënt ondersteuningsproces ontwikkeld, met specifieke aandacht voor het gebruik van medicijndispensers als hulpmiddel.